Charakterystyka i budowa kombajnu zbożowego

Kombajn zbożowy to maszyna rolnicza, której głównym celem jest uzyskiwanie czystych ziaren zbóż. Łączy ona w sobie funkcje kilku różnych urządzeń i korzysta się z niej podczas żniw. Jak wygląda budowa kombajnu zbożowego? I które jego podzespoły zużywają się najszybciej? Odpowiadamy.

Budowa kombajnu zbożowego

Budowa kombajnu zbożowego obejmuje kilka podstawowych zespołów i układów: zespołu żniwnego, zespołu młócącego, zespołu czyszczącego, wytrząsaczy, układu napędowego, układu hydraulicznego, a także zespołu przenośników i zbiornika ziarna.

Część robocza kombajnu zbożowego – specyfikacja

Zespół żniwny (heder)

Głównym celem zespołu żniwnego jest ścinanie zboża, transportowanie go do środkowej części zespołu, a w następnej kolejności – do gardzieli zespołu młócącego. Zlokalizowany jest on w przedniej części kombajnu.Podporą dla niego są siłowniki hydrauliczne. Dzięki nim można go zarówno opuszczać, jak i podnosić. Da się go ustawić w dwóch pozycjach – transportowej oraz roboczej. 

Zespół żniwny składa się z kilku podstawowych elementów, takich jak:

• nagarniacz,
• rozdzielacze,
• zespół tnący,
• przenośnik pochyły,
• podajnik ślimakowo-palcowy.

Zespół żniwny tnie zboże i przenosi je do środka urządzenia. Zbudowany jest on z trójkątnych nożyków równoramiennych, przy czym te znajdujące się z boku mają ostre krawędzie. W zespole tym dochodzi do poruszania się listwy z nożykami wszerz hederu. Jest to możliwe dzięki targańcowi, korbie, jak również i dźwigni,

Ważnym elementem tego zespołu jest nagarniacz. Zbudowany jest on z listew posiadających cienkie palce sprężyste, wykonane z metalu. Wysokość nagarniacza reguluje się w zależności od tego, czy zboże jest wyległe, wyległe „pod włos” czy też stojące. Dla zboża stojącego ustawia się palce prostopadle do powierzchni, wysokość powinna się natomiast utrzymywać na wysokości 2/3 wysokości kłosa. W przypadku zboża wyległego „pod włos”, palce muszą kierować się pod kątem w stronę przodu. Jeżeli chodzi o zboże wyległe, powinny być one zwrócone w stronę ślimaka, oczywiście pod kątem.

<>

Zespół młócący (młocarnia)

Zespół młócący kombajnu, który również jest częścią roboczą kombajnu zbożowego, określa się często mianem „młocarni”. Przede wszystkim oddziela ona ziarna od kłosów i plew. Jest to możliwe dzięki obrotowemu bębnowi, którego końce wyposażone są w specjalne cepy. To, innymi słowy, wykonane z metalu listwy. Bęben porusza się niezwykle szybko w bliskim sąsiedztwie obudowy (która jest nieruchoma), którą nazywa się nierzadko „klepiskiem”. Zazwyczaj ma ona formę półokręgu. Obudowa wykonana jest natomiast w formie sita, przez które ziarno trafia do coraz to kolejnych elementów, takich jak podsiewacz, sita oraz wytrząsacze. Zespół młócący napędzany jest przez silnik spalinowy, z reguły przy wykorzystaniu odpowiednich pasów.

Wytrząsacze

Wytrząsacze to komponenty kombajnu zbożowego, które oddzielają ziarno od słomy i plew. Zlokalizowane są za bębnem młócącym oraz klepiskiem. Zazwyczaj w urządzeniach znajdują się wytrząsacze klawiszowe, które pracują na zmianę na wałach wykorbionych.

Zespół czyszczący

Zespół czyszczący składa się z wentylatora, podsiewacza, koszów sitowych, a także podajników: ziarnowego oraz kłosowego. Właściwe czyszczenie rozpoczyna podsiewacz, po którym spada ziarno wraz z zanieczyszczeniami. Zgonina trafia z niego do kosza sitowego, poruszającego się ruchem wahadłowym lub posuwisto-zwrotnym – dzięki temu można dobrze oczyścić ziarna z plew.

W wyniku wydmuchiwanego powietrza ziarna trafiają na podłogę zespołu czyszczącego, a później trafiają do podajnika kłosowego, dzięki któremu możliwie jest przekierowywanie kłosów i plew na zewnętrzną stronę maszyny rolniczej. Następnie ziarna zboża przecedzane są przez coraz to kolejne sita, a kiedy są czyste, trafiają do podajnika ziarnowego, który dostarcza je do zbiornika.

<>

Układ napędowy

Jeśli chodzi o kombajny samojezdne, układ jezdny i najważniejsze zespoły robocze napędza przystawka napędowa – wał łączy się tutaj z kołem zamachowym silnika

Co więcej, w przypadku kombajnu zbożowego wymagane jest nieustanne, precyzyjne ustawianie prędkości ruchu zależnie od stanu koszonego zboża. Jeśli prędkość jest zbyt duża, doprowadza to do dostarczania nadmiernie dużej masy zbożowej do młocarni, w wyniku czego ta się może zapychać. Zbyt mała z kolei przyczynia się do obniżenia jego wydajności. Wykorzystanie skrzyni przekładniowej nie pomaga regulować tej prędkości, dlatego w omawianym przez nas urządzeniu stosuje się specjalne rozwiązania, takie jak:

• układ napędowy mechaniczny,
• układ napędowy hydrauliczny.

Jeżeli sprzęt wyposażony jest w układ napędowy mechaniczny, napęd przenosi się od silnika (przez różne elementy) na koła napędowe. Jednym ze wspomnianych elementów jest przekładnia bezstopniowa, która gwarantuje płynne ustawianie prędkości jazdy na biegach. Z kolei kiedy pedał sprzęgła jest wciśnięty, zmniejsza się szybkość jazdy, dzięki czemu łatwiej jest pokonać chwilowe przeciążenia zespołu młócącego lub żniwnego.

Rozdzielacz, który steruje położeniem silnika hydraulicznego przekładni bezstopniowej połączony jest z pedałem sprzęgła poprzez układ dźwigniowy. To z kolei sprawia, że kiedy wciska się pedały sprzęgła, dochodzi do automatycznego przesterowania przekładni na najniższe obroty kół napędowych.

Jeśli mówimy natomiast o kombajnach z układem napędowym hydraulicznym, w tym przypadku koła kombajnu napędzane są przez silniki hydrostatyczne oraz przykołowe zwolnice mechaniczne. Kiedy przesteruje się chłonność silników hydrostatycznych na konkretną, stałą prędkość jazdy, urządzenie utrzymuje stale nastawioną prędkość bez konieczności jej samoczynnej zmiany.

W tym przypadku dochodzi do przenoszenia napędu na zespoły robocze kombajnu przy wykorzystaniu różnych przekładni pasowo-klinowych oraz pasowych, usytuowanych na dwóch stronach urządzenia.

Przekładnie, które przekazują napęd na podstawowe zespoły robocze (czasem mogą występować w nich zbyt duże obciążenia) posiadają sprzęgła przeciążeniowe. Usytuowane są one na wale napędu listwy tnącej i podajnika ślimakowo-palcowego, na przystawce napędowej przenośnika kłosów i ziarna, na górnym wale przenośnika pochyłego, a czasem też na wałach napędowych odmiennych zespołów.

Układ hydrauliczny

Dzięki układowi hydraulicznego możliwe jest kierowanie wieloma mechanizmami bez wysiłku ze strony operatora. Źródło zasilania stanowi pompa zębata, którą napędza silnik maszyny. W układzie tym znajdują się m.in. takie komponenty, jak: różnego rodzaju siłowniki, rozdzielacze, szybkozłącza, zamek hydrauliczny.

Zespół przenośników i zbiornik ziarna

Aby możliwy był transport poziomy ziarna i kłosów, w kombajnie zbożowym uwzględniono przenośniki ślimakowe. Jeśli chodzi z kolei o transport na określoną wysokość, wykorzystuje się przenośniki łańcuchowo-łopatkowe.

Zespół przenośników ziarna składa się z poziomo ułożonych ślimaków, które przenoszą ziarno z przenośników pochyłych, w zbiornikach.

Zespół przenośników kłosów w kombajnach Bizon zbudowany jest z pochyłego przenośnika łańcuchowo-łopatkowego (który przenosi niedomłócone kosy do zespołu młócącego) oraz poziomego przenośnika ślimakowego.

Zbiornik ziarna potrzebny jest do magazynowania oczyszczonego i wymłóconego ziarna podczas zbioru. Pojemność zbiornika jest zależna od przepustowości urządzenia. U góry przykrywa go pokrywa, u dołu zlokalizowany jest z kolei ślimak rozładowczy z zasuwami oraz osłoną daszkową. Wielkość szczeliny pomiędzy zasuwami a dnem musi być dopasowana do wilgoci ziarna, które znajduje się w zbiorniku.

<>

Nowoczesne technologie w kombajnach zbożowych

Nowoczesne kombajny często wyposażone są w:

• innowacyjne systemy czyszczenia – mogą to być zarówno zaawansowane systemy sitowe, jak i elektrostatyczne separatory, dzięki nim ziarno jest oczyszczane jeszcze dokładniej,
• systemy GPS – dzięki nim rolnicy mogą jeszcze precyzyjniej prowadzić maszyny, co powoduje większą wydajność przy zbiorach,
• zdalny monitoring i telemetria – rozwiązania te pozwalają kontrolować pracę urządzenia w czasie rzeczywistym, nawet jeśli operatorzy znajdują się daleko od niego, dzięki czemu można szybko reagować np. w przypadku awarii,
• mapowanie polonów – dzięki tej funkcji można sprawdzać, gdzie są plony lepsze, a gdzie gorsze.
• automatyczne systemy sterowania – pozwalają one dostosowywać np. odpowiednią prędkość pracy maszyny czy intensywność młócenia,
• nowe opcje związane z napędem hybrydowym – dzięki nim w mniejszym stopniu generuje się spaliny oraz zużywa paliwo.

Jakie podzespoły kombajnu zużywają się najszybciej?

Bardzo szybko bez wątpienia zużywają się łożyska – pracują one w warunkach dużego zapylenia i sporych obciążeń. Często psują się elementy przenoszenia napędu – dotyczy to w szczególności pasków klinowych, ale też łańcuchów oraz pasów uzębionych. Warto zwracać uwagę również na podstawowe elementy układu napędowego i często wymieniać olej hydrauliczny, płyn chłodniczy i olej silnikowy, a także filtry powietrza.

Jak działa kombajn zbożowy?

Na przodzie kombajnu zlokalizowany jest wspomniany już nagarniacz. Jest to, innymi słowy, bęben, który ustawia odpowiednio łany zbóż i przyciąga je do zespołu tnącego. Ścięte w nim zboże trafia do podajnika taśmowego przez ślimakowo-palcowy. Podajnik taśmowy dostarcza je następnie do bębna młócącego. W nim dochodzi do oddzielania ziarna od kłosów oraz innych zanieczyszczeń. Te trafiają na zewnątrz maszyny, a samo ziarno przedostaje się na wytrząsacze i sita, które precyzyjnie je oczyszczają. Na końcu są one przekazywane do usytuowanego w tylnym fragmencie kombajnu zbiornika – dzieje się to przy pomocy przenośników.

<>

Jakie jest przeznaczenie kombajnów zbożowych?

Podstawowym zadaniem kombajnów zbożowych jest zbieranie zbóż. Kosi on, młóci oraz przenosi plony. Pozwala uzyskiwać gotowe, pozbawione zanieczyszczeń ziarna. Dzięki niemu rolnicy nie muszą zbierać ich własnoręcznie.

Jak przygotować kombajny zbożowe do żniw?

Kombajny zbożowe trzeba odpowiednio przygotować do żniw. Warto szczególnie zwrócić uwagę na to:

• czy maszyna jest w pełni sprawna – warto zwrócić uwagę m.in. na poziom olejów w układzie hydraulicznym oraz skrzyni biegów, stan instalacji elektrycznej i akumulatora,
• czy maszyna jest w pełni wyposażona – dobrze jest sprawdzić, czy posiada ona lusterka, sygnał dźwiękowy, lampy, itd.,
• czy maszyna posiada aktualną dokumentację – mamy tu na myśli m.in. badanie gaśnic oraz przegląd techniczny.

Jak zbudowany jest kombajn zbożowy? Podsumowanie

Jak widzisz, budowa kombajnu jest dość zaawansowana, a omówiliśmy ją w dużym skrócie. Interesują Cię części do tej maszyny? Znajdziesz je w Exparto. Przejrzyj naszą ofertę i wybierz idealne komponenty dla siebie!

<>