Talerze do brony talerzowej - jak wybrać właściwie?
Talerze uprawowe to nieodłączny element bron oraz agregatów. Dzięki nim można lepiej przygotować glebę do uprawy pożniwnej oraz zwiększyć efektywność prac. Dodajmy, że różnią się one między sobą budową oraz materiałem, z którego zostały wykonane. Co warto wiedzieć na ten temat? Sprawdź!
Najważniejsze cechy talerzy uprawowych
Można wyróżnić trzy podstawowe rodzaje talerzy.
Talerze gładkie
Tego rodzaju talerze mają gładkie krawędzie, pozbawione ząbków. Świetnie spulchniają ziemię na niewielkiej głębokości. Dobrze sprawdzają się również na glebie piaszczystej i suchej. Takie talerze można wykorzystać również do przygotowania podłoża do zasiewu po orce lub chęci jego wyrównania po zakończonych zbiorach. Nie trzeba ich również wymieniać tak często jak w przypadku talerzy uzębionych.
Talerze gładkie mają jednak również i swoje wady. Jeżeli spróbujesz przecinać gęste plony gładkim ostrzem, będą one raczej wypychały je do przodu niż rozbijały. Jeśli wykorzystasz je na glebie, która jest twarda lub w której znajdują się np. konary, gałęzie lub grube pozostałości po żniwach, istnieje możliwość zawieszenia się maszyny lub uszkodzenia ostrza.
Talerze uzębione
Talerze uzębione mają ząbkowane krawędzie, które są mocniejsze niż w przypadku talerzy gładkich. Bez problemu przecinają one twardą, zbitą glebę (nawet tę zakamienioną), roślinność, chwasty, korzenie, ciężkie bryły, oraz inne resztki pożniwne (np. po kukurydzy). To sprzyja dobremu spulchnianiu ziemi oraz zwiększaniu jej przepuszczalności, dzięki czemu lepiej nadaje się ona do sadzenia. Z drugiej strony talerze uzębione cechuje krótsza żywotność niż w przypadku talerzy gładkich. W większym stopniu naruszają też one strukturę gleby.
Co więcej, umiejętne cięcie resztek pożniwnych zapobiega pojawianiu się larw omacnicy. Zużyte talerze bardzo słabo radzą sobie z wykonywaniem tej czynności (im bardziej zużyte talerze, tym resztki są pocięte na większe kawałki), w wyniku czego pasożyty mają miejsce na rozwijanie się. To z kolei sprawia, że trzeba stosować dużo więcej środków chemicznych do walki z chwastami oraz pasożytami.
Talerze faliste
Talerze faliste mają charakterystyczną, falowaną powierzchnię. Pozwalają uprawiać ściernisko w sposób powierzchowny, z powodzeniem można je zastosować przy pracach płytkich i ultrapłytkich. Bez problemu stosuje się je na glebach żyznych i typowych, mokrych i ciężkich, a także tych z dużą ilością mulczu. Przy wykorzystaniu takich talerzy przygotowuje się do siewu wąski pas, dzięki czemu możliwy jest dokładny wysiew nasion. Bez problemu można je stosować nawet na nietkniętych ścierniskach. Umiejętnie mieszają one glebę z roślinnymi resztkami.
Z czego wykonane są talerze uprawowe
Zazwyczaj talerze wykonane są ze stali sprężynowej lub mocniejszej stali borowej. Na rynku można znaleźć jednak tego typu produkty również ze słabszej stali węglowej.
Talerze ze stali sprężynowej
Wykorzystuje się je w bronach i agregatach poniżej 3 m szerokości. Oprócz tego wykazują się właściwościami podobnymi do talerzy ze stali borowej.
Talerze ze stali borowej
Talerze ze stali borowej projektowane są z myślą o agregatach i bronach powyżej 3 m szerokości. Posiadają one w wyjątkowe ostrza (jeśli chodzi o długość i kąt), które wzdłużnie przecinają łodygi owsa. Jeżeli mówimy o nacięciach, idealnie zdają one egzamin w przypadku cięższych gleb, np. w celu wyrównywania ścieżek technologicznych, przykrywania obornika czy też po uprawie rzepaku i kukurydzy. Średnica takich talerzy utrzymuje się zwykle na poziomie 620 mm. Stosuje się je do pracy z prędkością 8-20km/h, na głębokości od 10 do 15cm.
Talerze ze stali węglowej
Talerze ze stali węglowej, najmniej wytrzymałe, wykorzystuje się w pługach talerzowych, doskonale mieszają one resztki pożniwne. Bez problemu wcinają się w glebę, co przyczynia się do błyskawicznego wzrostu poplonów – umożliwia to szybkie tworzenie się próchnicy. Średnica takich talerzy wynosi zwykle 510 mm. Przeznaczone są do pracy z prędkością 10-15km/h (przy czym zalecamy prędkość 12 km/h do podorywki) na głębokości od 3 do 10 cm.
Talerze napawane
Warto zwrócić uwagę również na talerze napawane. Są to talerze wykonane ze stali borowej, znajdują się na nich jednak specjalne napoiny, wykonane techniką napawania. Pozwalają one znacząco zwiększyć wydajność oraz odporność na ścieranie.
Jakie talerze są najbardziej uniwersalne?
Talerze o średnicy około 600 mm, wyróżniające się mocno ząbkowanymi krawędziami, są najbardziej wszechstronne. Idealnie sprawdzają się zarówno podczas płytkiej uprawy pożniwnej, jak i przy bardziej intensywnych pracach glebowych. Z kolei talerze, które mają mniej ząbkowane krawędzie i średnicę około 500 mm, świetnie spisują się przy płytkim zrywaniu ścierniska. Nie zdają jednak egzaminu przy trudniejszych warunkach glebowych. Dodajmy, że najczęściej można znaleźć talerze o średnicy 460-520 mm, które wykorzystuje się maksymalnie do upraw na 12-15 cm głębokości, a najczęściej 5-10 cm.
Jak talerze uprawowe są mocowane w bronach?
Talerze znajdują zastosowanie zarówno w tradycyjnych, jak i kompaktowych bronach talerzowych. W inny sposób są w nich jednak mocowane. Jeśli chodzi o kompaktową bronę talerzową, talerze przytwierdzane są do dwóch ramion ułożonych do siebie równolegle. Co więcej, ustawione są one pod kątem względem kierunku jazdy – każdy talerz jest mocowany osobno, pod tym samym kątem, co inne. Taki sposób mocowania wiąże się z pewnymi korzyściami. Przykładowo w przypadku napotkania przeszkody tylko jeden z nich zmieni swoje ułożenie, a inne talerze – nie. Pełnią one dalej wówczas swoje zadanie. Inaczej wygląda to w przypadku bron tradycyjnych, które są przymocowane do jednej osi. Co więcej, talerz w przypadku bron kompaktowych łatwiej jest po prostu wymienić.
Jak talerze są zabezpieczane?
Chcąc zabezpieczyć talerze przed uszkodzeniami powstającymi w wyniku działania kamieni, producenci decydują się na różne zabezpieczenia. Do tych najpopularniejszych zalicza się bezpieczniki gumowe – na nich przytwierdza się talerze do brony. Dobrze jest zwrócić uwagę na średnicę tych elementów. Im większa grubość tych bezpieczników, tym bezpieczniej dla talerza.
Czasem stosuje się również zabezpieczenia sprężyste, które można podzielić na dwa rodzaje: sprężynowe oraz resorowe. Ich cena jest wyższa niż w przypadku bezpieczników gumowych, ale lepiej zdają one egzamin na glebach zakamienionych.
Odkryj pełną ofertę Exparto i wybierz idealne modele talerzy dla siebie!
