Budowa zawieszenia ciągnika. Co warto wiedzieć o TUZ-ach?

Zależy Ci na zwiększeniu funkcjonalności traktora? A może chcesz wykonywać kilka prac jednocześnie? Pomoże Ci przedni TUZ, czyli Trzypunktowy Układ Zawieszenia. Dzięki niemu można zawiesić na ciągniku osprzęt czy maszyny rolnicze, a następnie odpowiednio zmienić ich położenie lub kontrolować sposób ich pracy. Jakie funkcje on spełnia? I czym różni się od tylnego TUZ-a? Sprawdź.

Co to jest TUZ?

TUZ to, innymi słowy, Trzypunktowy Układ Zawieszenia. Dzięki niemu można w bezproblemowy sposób przyczepiać maszyny do traktora. Wyposażony jest on w sterowanie hydrauliczne, dzięki któremu można łatwo sterować położeniem urządzenia, włączając w to ruchy boczne oraz podnoszenie i opuszczanie.

Jeśli chodzi Trzypunktowy Układ Zawieszenia ciągnika, narzędzia są połączone z ciągnikiem – jak sama nazwa wskazuje – w 3 punktach. Warto dodać, że można sterować TUZ-em za pomocą rozdzielacza hydraulicznego. Co więcej, może on pracować zarówno z maszynami uprawowymi, pielęgnacyjnymi, jak i siewnymi. Z powodzeniem można podczepiać do traktora z trzypunktowym układem zawieszenia brony talerzowe, pługi, kosiarki, siewniki, agregaty uprawowe czy nawet zgrabiarki, o ile ciężar podczepianej maszyny nie przekracza maksymalnego udźwigu tegoż zawieszenia.

Funkcje TUZ -a

Dzięki TUZ-om możemy wykonać dodatkowy zabieg podczas jednego przejazdu ciągnika, co pozwala zaoszczędzić czas i paliwo. TUZ-a można unosić do transportu, jak i opuszczać do pracy, zatrzymując w odpowiednim położeniu maszyny podczepione w danym momencie. Posiada on funkcję pływającą, która służy do kopiowania terenu. TUZ umożliwia też podczepianie dodatkowego ciężaru. Ma to pozytywny wpływ na równowagę ciągnika, zwłaszcza gdy jest on obciążony przez narzędzie lub maszynę zamocowaną z tyłu. Jeżeli obciążnik nie jest nam potrzebny, w łatwy sposób powinniśmy go odczepić. Niepotrzebne obciążenie przodu ciągnika może doprowadzić bowiem do nadmiernego zużycia przednich kół i układu kierowniczego.

TUZ – budowa

Budowa Trzypunktowego Układu Zawieszenia bazuje na konstrukcji przedniego ramienia zamocowanego do ciągnika oraz łączniku górnym, czyli centralnym, stałym punkcie mocowania. Poniżej niego znajdują się dwa cięgna (prawe i lewe), które podłącza się do siłownika hydraulicznego. Siłownik jest z kolei podłączony do układu hydraulicznego.

Trzypunktowy Układ Zawieszenia może odpowiednio działać dzięki układowi hydraulicznemu. Siłownik dwustronnego działania obecny jest jednak tylko w niektórych TUZ-ach W przypadku większości rozwiązań za powrót tłoczyska odpowiedzialne są zamontowane urządzenia rolnicze lub ciężar ramion. Wówczas można mówić o siłownikach jednostronnego działania.

W jaki sposób przymocować do ciągnika osprzęt lub maszynę rolniczą? W tym celu należy doczepić zakończenia ramion dolnych, oś zaczepu danej maszyny oraz łącznik górny, do punktów montażowych.

Rodzaje zawieszenia

Można wyróżnić 4 tylne typy TUZ-ów, które są zależne od mocy ciągnika, w którym się je montuje. Oto one:

• I kategoria – montuje się je w urządzeniach o mocy do 62 KM,
• II kategoria – umieszcza się je w traktorach o mocy od 62 KM do 120 KM,
• III kategoria – dotyczy traktorów o mocy między 120 a 240 KM,
• IV kategoria – obejmuje ciągniki o mocy między 240 a 450 KM.

Jak wybrać odpowiedni TUZ?

Wybierając odpowiedni TUZ, należy znać  model i markę ciągnika, tak aby TUZ był z nimi kompatybilny. Różne marki i modele mogą mieć nieco różne specyfikacje montażowe, dlatego ważne jest, aby wybrać przedni TUZ, który pasuje do konkretnego ciągnika. Należy sprawdzić również, jaka jest moc traktora. Jest to istotne ze względu na obciążenia, jakie przedni TUZ będzie musiał udźwignąć. Upewnij się, że wybrany TUZ jest wystarczająco wytrzymały i dostosowany do mocy ciągnika.

Jeżeli zamierzasz korzystać z ładowacza czołowego, zwróć uwagę na to, aby łatwo można było zdemontować ramiona oraz to, w jaki sposób należy je złożyć, aby nie przeszkadzały sobie z ładowaczem w trakcie pracy. To ważne, ponieważ ramiona mogą wystawać poza ciągnik, co z kolei grozi ich destrukcją.

Akcesoria do TUZ

Jeśli chcesz zwiększyć funkcjonalność Trzypunktowego Układu Zawieszenia, warto go wyposażyć w odpowiednie akcesoria. Z pewnością dobrze jest zadbać o akumulator ciśnieniowy, który odpowiedzialny jest za niwelowanie drgań powodowanych przez zamocowane na TUZ-ie osprzęty. To z kolei dobrze wpływa na żywotność całej konstrukcji. Mogą Ci się przydać również takie dodatki, jak gniazdo elektryczne czy szybkozłącza hydrauliczne podwójnego działania. Jeżeli zamierzasz pracować z kolei z kosiarkami czołowymi, konieczne będą uchwyty do montażu sprężyn odciągających. W przypadku zamontowania pługa śnieżnego trzeba będzie nabyć natomiast odpowiednią płytę komunalną.

Aby mieć więcej możliwości użycia przedniego TUZ a, możemy zamontować przedni WOM. Zwiększa on elastyczność w podłączaniu różnych narzędzi i maszyn rolniczych, umożliwiając pracę z przodu ciągnika. Przedni WOM ułatwia obsługę maszyn skrętnych, takich jak kosiarki, rozsiewacze, zamiatarki, i inne. Dodatkowo, tenże WOM umożliwia szybką reakcję na zmieniające się warunki polowe, co może być istotne przy różnych pracach rolniczych.

Tylny TUZ – czym różni się od przedniego?

Zacznijmy od tego, że sterowanie tylnym TUZ-em może odbywać się mechanicznie, za pomocą rozdzielacza i dźwigni sterującej, lub elektronicznie, z wykorzystaniem EHR-u. W przypadku przedniego, rozdzielacz pozwala Ci sterować całością. Co więcej, tylny ma 3-4 krotny większy udźwig od przedniego.

Tylny TUZ składa się również z łącznika centralnego (który stanowi górne podtrzymanie narzędzia pracy), a także dwóch dolnych belek. Pionową stabilność belek zapewniają wieszaki o regulowanej wysokości lub cięgła pionowe. Stabilność poziomą ustanawiają łańcuchy boczne. Dla porównania TUZ przedni ma całkowitą belkę podnośnikową i ramiona dolne, które mają stały rozstaw (którego się nie reguluje).