Do kiedy można wywozić obornik? Zasady i terminy

Obornik to – obok gnojowicy i gnojówki – jeden z powszechnie stosowanych nawozów azotowych. Stanowi on bogate źródło nie tylko azotu, ale też potasu, fosforu i innych mikroelementów. Jaki jest termin stosowania nawozów naturalnych tego typu? I co warto jeszcze wiedzieć o wykorzystywaniu obornika w rolnictwie? Odpowiadamy.

Czym jest obornik?

Obornik – mieszanina kału zwierząt gospodarskich oraz ściółki – to nawóz, który zawiera sporo cennych składników, potrzebnych do tego, aby rośliny prawidłowo się rozwijały. Poprawia on również strukturę gleby oraz zwiększa jej żyzność, co znajduje odzwierciedlenie w większych plonach. Jak się okazuje, można wykorzystywać go tylko w sztywnych ramach czasowych, ponadto istnieje graniczny termin stosowania nawozów.

Wożenie obornika – jakie przepisy obowiązują rolników?

Zgodnie z Programem Azotanowym można przechowywać przez pewien czas stosować na gruntach ornych wspomniany obornik. Niestety, jeżeli nie będziesz przestrzegał przepisów w tym zakresie, grożą Ci kary za:

• nieodpowiednie przechowywanie nawozów naturalnych – możesz otrzymać grzywnę w wysokości 4404,80​ zł, a więc o 450,76 zł wyższą niż w 2024 r.,
• nieposiadanie planu nawożenia azotem – możesz otrzymać grzywnę w wysokości 734,13 zł, a więc o 75,13 zł wyższą niż w 2024 r.,
• prowadzenie dokumentacji realizacji programu azotanowego w sposób niezgodny z przepisami programu azotanowego – możesz otrzymać grzywnę w wysokości 734,13 zł, a więc o 75,13 zł wyższą niż w 2024 r.,
• nieodpowiednie stosowanie nawozów – możesz otrzymać grzywnę w wysokości 2936,53 zł a więc o 300,51 zł wyższą niż w 2024 r.

Podstawę prawną stanowi w tym przypadku „Program działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu”. Przepisy zostały wdrożone na podstawie ustawy Prawo wodne.

Warto też dodać, że z powyższych kar zostali zwolnieni rolnicy, których dotknęła powódź we wrześniu 2024 r. (do 31 grudnia 2025 r.).

<>

Do kiedy obornik na pola? Najważniejsze daty i ograniczenia

Do kiedy można wywozić obornik na pola? Wielu rolników zadaje sobie to pytanie. Jak się okazuje, zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, obornik można stosować na polach:

• od 1 marca do 31 października – dotyczy to gruntów ornych,
• od 1 marca do 30 listopada – dotyczy to upraw wieloletnich oraz upraw trwałych, a także użytków zielonych.

Warunkiem jest to, że gleba nie ma prawa być wówczas nasycona wodą lub zalana, zamarznięta czy przykryta pokrywą śnieżną.

Istnieje od tych dat stosowania nawozu jednak pewien wyjątek. Jeżeli zakładanie upraw jesienią następuje po tym, kiedy przedplony, buraki cukrowe, kukurydza lub późne warzywa zostały zebrane późno, istnieje możliwość zastosowania obornika oraz innych nawozów z azotem do końca wspomnianej pory roku – jest to graniczny termin stosowania tego nawozu.

Co więcej, obornik można wykorzystywać później, jeżeli przed 31 października występowały niekorzystne warunki pogodowe, np. w formie suszy czy nadmiernego uwilgotnienia gleby. Ważne jest to, że nie ma potrzeby dokumentowania takich sytuacji. Rolnik sam określa warunki pogodowe i potrzebę stosowania nawozów w terminie późniejszym.

Warto podkreślić, że termin wykorzystywania obornika jest inny niż w przypadku nawozów naturalnych płynnych – gnojówkę można stosować, podobnie zresztą jak samą gnojowicęna trwałych użytkach zielonych, uprawach wieloletnich oraz uprawach trwałych do 31 października, natomiast na gruntach ornych do 20 października (a w przypadku niektórych gmin do 15 lub 25 października). Więcej na ten temat znajdziesz w załącznikach do programu ograniczającego stosowanie azotanów.

Niektórzy rolnicy zastanawiają się nie tylko, do kiedy można wywozić obornik na łąki i pola, ale i w jakim celu powyższe przepisy zostały wprowadzone. Przede wszystkim po to, aby chronić środowisko. Mamy tu na myśli głównie ochronę gleb i wód przed wpływem zanieczyszczeń fosforem oraz azotem.

Warto dodać, że podstawę prawną stanowi w tym przypadku Rozdział 1.3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 lutego 2020 r. w sprawie przyjęcia „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu” (Dz.U. z 2020 r. poz.243) – tzw. programu azotanowego.

<>

Do kiedy można wywozić obornik na łąki, by nie narazić się na kary?

Zastanawiasz się, do kiedy można wywozić obornik na łąki, aby nie otrzymać grzywny? Najlepiej robić to do 30 listopada, a najlepiej w okresie powegetacyjnym, szczególnie w listopadzie. 

Co jeszcze warto wiedzieć o stosowaniu obornika?

Obornik to nawóz naturalny, który rolnicy stosują w różnych terminach w ciągu roku. Przede wszystkim wykorzystuje się go w przypadku roślin o długim okresie wegetacji, a więc głównie w przypadku buraków cukrowych, ziemniaków oraz kukurydzy – tutaj nawóz wykorzystuje się zimą, ale jeśli chodzi o inne rośliny, można go aplikować także latem oraz wczesną wiosną.

• Warto pamiętać, że dopuszczalna dawka azotu w wieloskładnikowych nawozach w przypadku zakładanych upraw wynosi maksymalnie 30 kg/ha. W takiej sytuacji rolnicy zobowiązani są również do dokumentowania wywozu oraz stosowania nawozów – w przeciwnym wypadku można otrzymać wspomnianą już grzywnę za niewłaściwe stosowanie nawozu. Jakie dane należy tutaj zapisywać? Przede wszystkim informacje o wykorzystanych nawozach i zastosowanej ich dawce, a także o terminach zbioru i siewu jesiennych upraw.
• Jak mówią zasady Zwykłej Dobrej Praktyki Rolniczej, dawka nawozów naturalnych na użytki rolne powinna wynosić w ciągu roku maksymalnie 170 kg N/ha – w praktyce oznacza to średnie roczne zastosowanie 40 ton obornika na 1 hektar. Jednak w przypadku przedplonów, które późno schodzą z pola, dawka obornika oraz wieloskładnikowych nawozów z azotem powinna utrzymywać się najwyżej na poziomie 30 kg N/ha.
• Nawozy naturalne stałe i organiczne można stosować podczas wegetacji jedynie na użytkach zielonych oraz wieloletnich uprawach polowych roślin, które nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi.
• Obornika nie można wykorzystywać na glebach, które pokrywa śnieg lub które zostały zalane wodą lub są zamarznięte do głębokości 0,3 m. Co więcej, nie wolno go stosować również wtedy, gdy pada deszcz.
• Pamiętaj, że obornik należy wykorzystywać także w odpowiedniej odległości od działki sąsiada – powinna wynosić ona minimum 4 m. Jeśli chodzi z kolei o wyloty płyt obornikowych, muszą być one zlokalizowane przynajmniej o 30 m od zabudowań mieszkalnych.

Co grozi rolnikowi za przekroczenie powyższych terminów?

Jeśli nie będziesz przestrzegał terminów stosowania obornika, możesz otrzymać grzywnę. Co więcej, istnieje w takiej sytuacji możliwość wstrzymania  dopłat bezpośrednich. Jeśli będziesz stosował nawozy do 31 października w przypadku gruntów ornych oraz do 30 listopada w przypadku upraw wieloletnich oraz upraw trwałych, nie złamiesz przepisów.

Mamy nadzieję, że precyzyjnie Ci wyjaśniliśmy, do kiedy można wozić obornik na pola  łąki. Potrzebny Ci nowy rozrzutnik obornika? Odkryj ofertę Exparto i wybierz idealny model dla siebie!

<>