Kiedy się sadzi ziemniaki?

Kiedy się sadzi ziemniaki? Odpowiedź na to pytanie nie jest, wbrew pozorom, taka prosta. Dużo zależy tu jednak przede wszystkim od regionu. Nie bez znaczenia pozostaje również temperatura gleby. Dowiedz się więcej.

Sadzenie ziemniaków – termin uzależniony od warunków pogodowych

Generalnie uznaje się, że najlepiej sadzić w Polsce ziemniaki w drugiej i trzeciej dekadzie kwietnia. Jednak w regionach, w których dochodzi do wcześniejszego ocieplenia gleby, można zacząć wykonywać całą czynność już w marcu.

Teoretycznie można dokonać podziału na ziemniaki:

• bardzo wczesne – dotyczy to ziemniaków sadzonych w połowie bądź pod koniec marca,
• wczesne – dotyczy to ziemniaków sadzonych w pierwszej połowie kwietnia,
• późne – dotyczy to ziemniaków sadzonych w drugiej połowie kwietnia,

Istotna jest tu przede wszystkim temperatura gleby. Jeżeli utrzymuje się ona na poziomie 8‑10°C, na głębokości 10 cm, to znak, że można zacząć przeprowadzać całą procedurę. Wczesne ziemniaki oraz podkiełkowane sadzeniaki sadzi się jednak już wtedy, gdy temperatura gleby osiągnie 5-6°C.

Do kiedy można sadzić ziemniaki, by uzyskać dobry plon?

Informacje na ten temat znajdziesz w kolejnym podrozdziale – dużo zależy tu od regionu, w którym mieszkasz. Kiedy indziej należy sadzić ziemniaki na Śląsku i Lubelszczyźnie, a kiedy indziej – na Suwalszczyźnie czy w północnej części Warmii i Mazur.

Kiedy sadzi się kartofle w różnych regionach Polski?

Jak już wspomnieliśmy, kartofle sadzi się w różnych terminach, w zależności od danego regionu.

• Na Dolnym Śląsku, Lubelszczyźnie, Podkarpaciu, Opolszczyźnie oraz w Małopolsce najlepiej to robić pomiędzy 1 a 10 kwietnia.
• Jeśli chodzi o województwo mazowieckie, lubuskie, zachodniopomorskie i wielkopolskie zaleca się sadzenie w dniach 10-20 kwietnia.
• Na Warmii i Mazurach, Podlasiu i Pomorzu specjaliści wskazują, że najlepiej jest wykonać całą czynność w dniach między 20 a 30 kwietnia.
• W najchłodniejszym rejonie Polski, a więc na Suwalszczyźnie oraz w północnym fragmencie Warmii i Mazur, powinno się sadzić ziemniaki od 30 kwietnia do 10 maja.

<>

Termin sadzenia ziemniaków a wybór odmiany

Jeżeli chodzi o różne odmiany ziemniaka, można je podzielić na;

• odmiany bardzo wczesne: Fresco, Accent, Karol, Malwa, Ruta, Aster, Drop, Irys, Orlik, Gloria i Frezja,
• odmiany wczesne: Cykada, Aksamitka, Karlena, Jaśmin, Latona, Albina, Bila,  Felsina, Lotos, Cedron, Perkoz, Sumak, 
• odmiany średniowczesne: Olga, Cyranka, Andromeda, Tajfun, Elanda, Finezja. Bartek, Cekin, Batory, Tuluza, Kolia, Zebra, Żagiel,
• odmiany średniopóźne i późne: Ursus, Niagara, Zeus, Syrena, Medea. 

Ciekawostką jest to, że w Polskim Rejestrze Odmian Oryginalnych Roślin Rolniczych odnotowuje się 23 odmiany ziemniaków bardzo wczesnych i wczesnych, natomiast tych średniowczesnych, średniopóźnych i późnych jest nieco mniej.

Kiedy sadzić ziemniaki wczesne, by cieszyć się plonem jak najwcześniej?

Aby cieszyć się plonem jak najwcześniej, warto wybierać odmiany ziemniaków wczesnych, które wyróżniają się dużą odpornością na choroby i które dobrze rosną w Twoim regionie. W zależności od pogody oraz lokalizacji Twojego gospodarstwa można je sadzić od końca marca do połowy kwietnia.

Na około 2–4 tygodnie przed sadzeniem dobrze jest rozpocząć podkiełkowywanie bulw i przechowywać je w jasnym i chłodnym miejscu (w temperaturze 12–15°C) – to sprawi, że wypuszczą one krótkie, zielone kiełki. W ten sposób ziemniaki szybciej wzejdą i będą mniej podatne na choroby. Wówczas będzie można je również stosunkowo szybko zbierać.

Kiedy sadzić ziemniaki późne, by zapewnić im optymalne warunki wzrostu?

Ziemniaki późne sadzi się w drugiej połowie kwietnia lub nawet na początku maja. Można je przechowywać przez dłuższy okres czasu, nie są one również tak podatne na choroby jak ziemniaki wczesne. Co więcej, można je jeść praktycznie przez cały rok.

<>

Co zrobić, aby szybciej cieszyć się ziemniakami?

Najszybciej można zbierać ziemniaki z upraw w tunelach foliowych. Nieco później polecamy wykonać tę czynność w przypadku kartofli z pól, na których wykorzystuje się okrywy.

Aby doprowadzić do wczesnego zbioru z uprawy ziemniaków, trzeba sadzeniaki najpierw odpowiednio podkiełkować, ewentualnie pobudzić. Jeśli chodzi o podkiełkowywanie, należy wykonać je od 4 do 8 tygodni przed sadzeniem. Aby doszło do wzrostu roślin, zastosuj:

• odpowiednią temperaturę – 12-15 stopni Celsjusza,
• światło – powinno świecić przez 10-12 godzin dziennie, a jeśli jest to światło sztuczne, można korzystać z lamp jarzeniowych o mocy 40-65 W,
• wilgoć powietrza – na poziomie  80-85%.

Dobrze jest włożyć sadzeniaki do ażurowych skrzynek, w 2 lub 3 warstwach.

O czym jeszcze pamiętać przy sadzeniu wczesnych ziemniaków?

Zanim posadzisz różne odmiany wczesnych ziemniaków, możesz zastosować nawóz mineralny, np. superfosfat potrójny, sól potasową oraz saletrzak. Co więcej, z powodzeniem możesz poddawać je uprawie w ogródkach, a także na działkach, a następnie podlewać – ważne, by nie po samym zasadzeniu (ponieważ bulwy ziemniaka zawierają sporo wody). Jeszcze jesienią warto jednak również pozbyć się chwastów z obszarów, w których zamierzasz sadzić kartofle.

Istotne jest również to, że wczesne odmiany ziemniaków zbiera się szybko, zanim dojdzie w ogóle do powstania zarazy. Jeśli chcesz się jej w pełni ustrzec, warto wybierać również ziemniaki, które są odporne na choroby i szkodniki, np. takie jak Sarpo Mira czy Setanta. Pamiętaj, że dzień lub dwa przed zbiorami dobrze jest pozostawić glebę suchą, a przy samych zbiorach niektóre ziemniaki bez problemu można odczepić od korzeni, inne natomiast trudniej.

<>

O czym jeszcze pamiętać przy sadzeniu późnych ziemniaków?

Jeśli chodzi o późne odmiany ziemniaków, dobrze jest dać im czas i zebrać je dopiero w optymalnym terminie, a więc wtedy, kiedy ich części nadziemne zaczną żółknąć.

Co się dzieje, gdy się za wcześnie posadzi się ziemniaki?

Jeżeli sadzi się ziemniaki wtedy, gdy gleba jest zbyt chłodna, może dojść do nierównomiernych i opóźnionych wschodów. Co więcej, rośliny te często dopada wówczas rizoktonioza, nierzadko pojawiają się również przymrozki. W przypadku zbyt wczesnego sadzenia bulwy bywają także mokre lub nawet zgniłe, co doprowadza do różnych chorób.

Co się dzieje, gdy się za późno posadzi się ziemniaki?

W przypadku zbyt późnego posadzenia ziemniaków może dojść do mniejszych plonów. W takiej sytuacji bulwy często słabo się ukorzeniają, przez co nie są w pełni korzystać ze składników pokarmowych zawartych w glebie. Jeśli wykona się całą czynność 2 tygodnie później, niż powinno, bulwy mogą być mniejsze, niższa może być również w kartoflach zawartość skrobi. Wyższa bywa za to ilość cukrów, co z kolei sprawia, że warzywa tego rodzaju można krócej przechowywać. Ciemnieje wówczas także miąższ bulw. Co więcej, gdy temperatury są zbyt wysokie, dochodzi nierzadko do problemów z dojrzewaniem oraz kwitnieniem.

<>