Rodzaje rozdzielaczy hydraulicznych

Trudno wyobrazić sobie instalację hydrauliczną bez rozdzielaczy hydraulicznych. Tym bardziej, że są one wykorzystywane w wielu branżach, w tym w rolnictwie, przemyśle oraz górnictwie. W tym artykule opisujemy, czym są właściwie rozdzielacze hydrauliczne, jak działają oraz jakie ich rodzaje można wyróżnić. Zapraszamy do lektury!

Czym są rozdzielacze hydrauliczne?

Rozdzielacze hydrauliczne to istotne elementy systemów hydrauliki siłowej. Pozwalają regulować przepływ cieczy roboczej (np. takiej jak olej hydrauliczny) z pompy do różnych innych komponentów. Dzięki temu można kontrolować i dostarczać ciecz m.in. do siłowników, silników hydraulicznych oraz innych części roboczych, co ma duże znaczenie dla rozmaitych urządzeń. Przykładowo w przypadku koparki rozdzielacz decyduje o tym, czy ciecz trafi do siłownika, który steruje całym ramieniem, czy też do siłownika sterującego pracą łyżki koparki. 

Całością steruje się często przy wykorzystaniu dźwigni lub rączki rozdzielacza, dzięki której możliwa jest zmiana pozycji wewnętrznych zaworów. W niektórych, bardziej nowoczesnych maszynach występuje sterowanie elektryczne, pneumatyczne, elektrohydrauliczne lub ciśnieniowe. W wyniku tego olej trafia do odpowiednich sekcji.

Dodatkową funkcją rozdzielacza hydraulicznego jest zabezpieczanie pompy hydraulicznej przed przeciążeniami, do których dochodzi w wyniku nagłego braku przepływu cieczy, a co za tym idzie – opisywany przez nas element chroni ją przed awarią.

<>

Jaka jest zasada działania rozdzielaczy hydraulicznych?

Działanie rozdzielacza hydraulicznego bazuje na zamykaniu i otwieraniu się określonych przepustnic. To, innymi słowy, zawory, dzięki którym można kontrolować przepływ płynu hydraulicznego. W sytuacji, gdy są one otwarte, płyn może bez problemu przepływać, z kolei gdy są one zamknięte, jest to niemożliwe. W omawianym przez nas urządzeniu zlokalizowane są najczęściej również zawory zwrotne, dzięki którym płyn jest w stanie wrócić do zbiornika. To pozwala kontrolować kierunek przepływu.

Jak wygląda budowa rozdzielaczy hydraulicznych?

Rozdzielacze hydrauliczne mogą być zbudowane z takich elementów, jak:

• cylindry,
• dźwignie,
• przewody hydrauliczne,
• tłoczyska,
• zawory,
• zbiorniki oleju.

Do tego dochodzi komora, w której umieszcza się zawory i kanaliki. Warto jednak podkreślić, że budowa każdego rozdzielacza zależy od jego rodzaju.

Gdzie zlokalizowane są rozdzielacze hydrauliczne? Jak się okazuje: między komponentami zespołu wykonawczego a zasilającego – połączone są z nimi przy pomocy wspomnianych już przewodów.

Gdzie stosuje się rozdzielacze hydrauliczne?

Rozdzielacze hydrauliczne znajdują zastosowanie zarówno w prostych, jak i bardzo skomplikowanych urządzeniach, m.in. w maszynach rolniczych. Umieszczone w ciągnikach, pozwalają sterować innymi sprzętami, np. opryskiwaczem lub pługiem. Często można je spotkać w modelu Ursus C360 – tam kierują one pracą układu podnośnika hydraulicznego. Z kolei w maszynach Bizon sterują one mechanizmami roboczymi.

Rozdzielacze hydrauliczne często można spotkać w urządzeniach budowalnych i transportowych oraz zauważyć w maszynach drogowych oraz przemysłowych. Nierzadko występują one też w urządzeniach dźwigowych, w tym w podnośnikach, maszynach leśnych, wózkach widłowych, ciężarówkach oraz pojazdach służb komunalnych.

<>

Rozdzielacze hydrauliczne i ich rodzaje

Można wyodrębnić wiele rodzajów rozdzielaczy hydraulicznych, m.in. ze względu na typ budowy oraz sposób działania.

Rozdzielacz monoblokowy

Na rynku można znaleźć m.in. rozdzielacz monoblokowy, który cieszy się największą popularnością oraz najniższą ceną. W tym przypadku cały element zbudowany jest z jednej części materiału i wyposażony jest w odpowiednie kanały – odpowiadają one za przepływ oleju. Co więcej, jedna lub większa liczba sekcji usytuowanych jest tutaj we jednym korpusie zaworu. Nie trzeba w tym przypadku uszczelniać też połączeń między określonymi sekcjami, co z kolei znacznie ułatwia montaż.

Rozdzielacz monoblokowy jest niezawodny, bezawaryjny i wytrzymały, dlatego niestraszne mu duże obciążenia. Pozwala na pracę z większymi przepływami, nie przeszkadza mu również wysokie ciśnienie. Ma jednak pewną wadę: w sytuacji, gdy trzeba go będzie serwisować, będzie istniała konieczność pozbycia się całego zaworu. Nie można go też rozbudować o kolejne sekcje. Gdzie on znajduje zastosowanie? Przede wszystkim w urządzeniach mobilnych oraz przemysłowych.

Rozdzielacz sekcyjny (modułowy)

Rozdzielacze sekcyjne odznaczają się stosunkowo skomplikowaną budową. Posiadają one sekcje, przy czym każda z nich umieszczona w oddzielnym korpusie, a do tego można całość rozbudować o kolejne moduły i tym samym dopasować rozdzielacz do swoich potrzeb. Każda sekcja ma za zadanie sterować innym siłownikiem. W tej kategorii można wyróżnić modele różniące się między sobą liczbą sekcji.

• Rozdzielacz hydrauliczny jednosekcyjny – sprawdza się głównie w urządzeniach o mniejszych gabarytach oraz prostych układach hydraulicznych.
• Rozdzielacz hydrauliczny dwusekcyjny – pozwala regulować w tym samym czasie dwie niezależne funkcje hydrauliczne. Świetnie sprawdza się w przypadku maszyn rolniczych oraz budowlanych.
• Rozdzielacz hydrauliczny trzysekcyjny – perfekcyjnie sprawdza się w złożonych systemach hydraulicznych.

Na rynku znajdziesz także modele cztero-, pięcio-, a nawet sześcio- i siedmiosekcyjne. Jeśli chodzi rozdzielacze sekcyjne, trzeba ponieść wyższe nakłady finansowe niż w przypadku tych monoblokowych, jednak cena idzie tutaj w parze z większą wytrzymałością. Z drugiej strony, ze względu na bardziej skomplikowaną budowę, mogą cechować się one większą awaryjnością niż konstrukcje monoblokowe. Na szczęście, jeśli dojdzie do uszkodzenia jednej sekcji, nie musisz wymieniać całego, omawianego przez nas komponentu. Co więcej, rozdzielacze sekcyjne można podzielić na: obrotowe, zaworowe oraz suwakowe.

Rozdzielacz obrotowy

W tym przypadku stosuje się obracający się wałek lub dysk, aby kontrolować przesył płynu hydraulicznego. Zazwyczaj taki model rozdzielacza sterowany jest ręcznie. Najpopularniejszy jest tutaj rozdzielacz kulowy, cechujący się dużą szczelnością.

Rozdzielacz gniazdowy

Rozdzielacz gniazdowy, określany też często mianem „zaworowego” lub „grzybkowego”, steruje przepływem przy wykorzystaniu kulki (zaworu), którą łączy się ze sprężynami i może być przez nie uciskana lub zwalniana. Operator maszyny podejmuje decyzję, czy kulka zamknie czy też otworzy przepływ płynu. Największym atutem tego typu modeli jest duża szczelność, dzięki czemu nie ma w tym przypadku problemów z przeciekaniem. Co więcej, nie trzeba tutaj instalować dodatkowych zaworów zwrotnych.

Rozdzielacz suwakowy

Rozdzielacz suwakowy to taki rozdzielacz, który w korpusie wyposażony jest minimum w 3 kanały.  Ma on prostą konstrukcję – wykorzystuje się w nim odpowiedni suwak (poruszający się wewnątrz cylindra), który reguluje ciecz, dzięki czemu ta może trafić do określonej części instalacji. Istnieje możliwość kierowania owym suwakiem na dwa sposoby: mechaniczny lub elektryczny. Kiedy zmienia on położenie, ciecz kieruje się na odpowiednią ścieżkę, może on też zamykać możliwość przepływu cieczy do innej ścieżki.

Cały komponent najlepiej zdaje egzamin w układach wykorzystywanych w przemyśle. Jego największą wadą są przecieki wewnętrzne, do których dochodzi czasem w wyniku luzu między suwakiem a otworem w korpusie.

Dodatkowo rozdzielacz suwakowy można podzielić na:

• rozdzielacz jednostopniowy – w tym przypadku sygnał sterujący oddziałuje bezpośrednio na suwak.
• rozdzielacz dwustopniowy – nie działa on w sposób bezpośredni na suwak, potrzebny jest tutaj sygnał pośredniczący.

Co więcej, rozdzielacz suwakowy można podzielić również ze względu na liczbę portów (pełną liczbę wejść i wyjść z urządzenia) na:

• rozdzielacz dwuportowy,
• rozdzielacz trójportowy,
• rozdzielacz czteroportowy,
• rozdzielacz wieloportowy.

Kolejnym kryterium podziału jest rodzaj pozycji. Suwak jest w stanie przyjmować:

• pozycję normalną – wraca do niej sam po ustaniu siły,
• pozycję roboczą – przyjmuje ją pod wpływem siły (np. dłoni operatora),
• pozycję pośrednią – wówczas mówi się o suwaku trójpozycyjnym.

Rozdzielacze można również podzielić na modele sterowane linkami i joystickiem, a także dźwigniami.

Rozdzielacz iskrobezpieczny

Rozdzielacz iskrobezpieczny to moduł dobrze sprawdzający się w kopalniach oraz przestrzeniach, w których istnieje zwiększone ryzyko wybuchu. W tym przypadku wewnątrz zlokalizowany jest tłoczek, który wprawiony zostaje w ruch przy pomocy impulsu elektrycznego. Następnie, na skutek działania sprężyny, następuje jego powrót. Tego typu rozdzielacz jest oczywiście odpowiednio zabezpieczony.

<>

Jak dbać o rozdzielacze hydrauliczne?

Aby rozdzielacz hydrauliczny mógł służyć Twojej maszynie jak najdłużej, ważne jest to, aby go systematycznie czyścić i dokonywać jego przeglądów. W wyniku różnych zanieczyszczeń może dojść do destrukcji uszczelek lub zablokowania zaworów. Należy tutaj również regularnie wymieniać olej hydrauliczny oraz filtry. Niezwykle istotna jest także odpowiednia eksploatacja rozdzielacza, Nie powinno się tutaj zatem m.in. gwałtownie zmieniać prędkości ruchu dźwigni.

Jak dobrać odpowiedni rozdzielacz hydrauliczny?

To, w jaki sposób, należy dobrać rozdzielacz hydrauliczny, zależy od wielu czynników. W przypadku modeli sekcyjnych istotna będzie liczba sekcji, a przy tych suwakowych – rodzaj suwaka oraz sterowania. Bez względu na typ rozdzielacza, ważne są tutaj też takie aspekty, jak optymalne ciśnienie robocze, rozmiar przyłączy gwintowanych czy nawet i przepływ.

Jak rozpoznać, że rozdzielacz hydrauliczny nieodpowiednio działa?

Istnieje szereg objawów, po których można rozpoznać, że rozdzielacz nieodpowiednio działa. Powinieneś na pewno się zaniepokoić, kiedy zauważysz wycieki oleju oraz problemy związane ze sterowaniem. Na pewno nie należy ignorować też głośnych dźwięków i wibracji, które pojawić się mogą w trakcie pracy rozdzielacza. Omawiane przez nas urządzenie nieprawidłowo funkcjonuje również wtedy, gdy nie działają we właściwy sposób same zawory. Warto zwrócić uwagę także na nieodpowiedni przepływ bądź ciśnienie oleju.

Rozdzielacze hydrauliczne w Exparto

Oferujemy szeroki wachlarz rozdzielaczy hydraulicznych w Exparto, w tym modele jednosekcyjne i dwusekcyjne, które idealnie sprawdzą się zarówno w maszynach rolniczych, jak i budowlanych. Zapewniają one przepływ w zakresie od 40 do 80 l. Wybierając odpowiedni model dla siebie, poprawisz efektywność swojej pracy. Odkryj pełną naszą ofertę i wybierz idealne komponenty do swojego urządzenia!

<>