Orka zimowa – kiedy ją wykonać i co daje?

Orka zimowa to zabieg agrotechniczny, który wykonuje się przed nastaniem zimy. Jest to orka przeprowadzana na największej głębokości spośród wszystkich jej rodzajów. Mimo że decyduje się na nią coraz mniej rolników, warto pamiętać o jej niepodważalnych korzyściach. Jakich? I kiedy należy ją przeprowadzać? Odpowiedź znajdziesz w tym artykule.

Czym jest orka zimowa?

Orka zimowa, a w zasadzie przedzimowa (bo tak brzmi jej poprawna nazwa), to zabieg, który pozwala przywrócić sprawność produkcyjną gleby i nadać jej odpowiednią strukturę oraz odwrócić resztki pożniwne. Dzięki niej można w sposób równomierny rozmieścić materię organiczną, składniki pokarmowe oraz resztki roślin. Orka zimowa pozwala też odchwaścić teren oraz zmagazynować w podłożu większą ilość wody. Świetnie zdaje ona również egzamin przy eliminowaniu międzyplonów. Znakomicie spulchnia rolę.

Orkę zimową wykonuje się przy pomocy pługa, pod rośliny jare. Należy przeprowadzać ją starannie, aby móc szybko i efektywnie doprawić glebę przed wiosennymi siewami roślin. Warto pamiętać, że orki zimowej nie można bronować.

Kiedy orka zimowa powinna być przeprowadzana?

Orkę zimową należy przeprowadzać w okresie od połowy września do połowy grudnia (jeśli zima jest ciepła), najlepiej po ustaniu pierwszych przymrozków, po zakończeniu jesiennych prac polowych. Wówczas łatwiej jest wjechać ciężkim sprzętem i odpowiednio odłożyć skiby. Najwcześniej należy wykonywać orkę zimową na glebach ciężkich. Trzeba jednak pamiętać, aby nie spieszyć się ze zbyt wczesnym jej przeprowadzaniem. Wynika to z tego, że może dojść wówczas do zbyt wczesnego osiadania roli, ten aspekt wiąże się natomiast z niewłaściwym przemarzaniem gleby.

Ze względu na zmiany klimatu, trzeba – przed wyborem odpowiedniego terminu – sprawdzać pogodę, która jest znacznie mniej przewidywalna niż kiedyś. Należy też zwracać uwagę na wilgotność gleby, zwłaszcza wewnątrz bruzdy. Jeśli ziemia będzie zbyt wilgotna, dojdzie do ugniatania podglebia w bruździe. To z kolei może skutkować płytkim ukorzenianiem się roślin oraz niezbyt dobrym wsiąkaniem wody deszczowej. W sytuacji, gdy będzie ona z kolei zbyt sucha, pług nie będzie w stanie odpowiednio się w nią wbić. Najwcześniej trzeba wykonać orkę na glebach ciężkich, z kolei tę na lekkich można przeprowadzić nieco później.

Prawidłowa orka zimowa – jaka głębokość?

Orkę zimową należy wykonywać na głębokość sięgającą od 20 do 30 cm, a czasem nawet 35 cm. Dokładna głębokość zależy od typu gleby, na której będziesz przeprowadzać ów zabieg. Przykładowo w przypadku cięższych gleb orka powinna być głębsza, natomiast na lżejszych – płytsza. Warto też zaznaczyć, że głębokość powinna być identyczna na każdym obszarze, na którym zdecydujesz się przeprowadzić orkę. Stosunek głębokości do szerokości orki powinien wynosić z kolei 1:1,3.

Warto dodać, że w przypadku gleb ciężkich zaleca się orkę w tzw. ostrą skibę. Dzięki temu ziemia łatwiej przemarza i zostaje wychwycona woda, która przenika do głębszych warstw gleby. Upraszcza ona także wiosenną uprawę.

Zalety orki zimowej

Przeprowadzanie orki zimowej wiąże się z wieloma korzyściami. Przede wszystkim doprowadza ona do odpowiedniego wymieszania ze sobą resztek pożniwnych oraz nawozów. Poprawia też strukturę gleby podczas mrozów – tworzy się wówczas tzw. struktura guzełkowata. Zmniejsza ona również ilość gromadzących się szkodników, a także chwastów (i różnych chorób).

Co jeszcze daje orka zimowa? Sprawia ona, że w glebie gromadzi się większa ilość wody, dlatego często stosuje się ją na obszarach suchych. Na powierzchnię gleby wydobywają się niedostępne wcześniej dla roślin składniki pokarmowe. Co więcej, dzięki orce zimowej można przygotować glebę do wczesnego siewu.

Orka zimowa czy wiosenna?

Zastanawiasz się, jaka orka jest lepsza: zimowa czy wiosenna? Zdecydowanie polecamy to pierwsze rozwiązanie. Wynika to z tego, że konsekwencją orki wiosennej może być przesuszenie gleby. Co więcej, orka wiosenna może doprowadzić do konieczności zbyt późnego przeprowadzania innych zabiegów agrotechnicznych. Często w jej wyniku dochodzi też do zmarnowania wielu milimetrów opadów, których znaczenie jest ogromne w przypadku początkowego etapu rozwoju roślin. Przyczynia się ona także niekiedy do zwiększenia zagęszczenia gleby, łatwiej rozwijają się wówczas również chwasty.

Jak prawidłowo ustawić pług?

Aby prawidłowo ustawić pług, należy wcześniej ustawić ciągnik. Trzeba zwrócić uwagę przede wszystkim na ciśnienie w oponach, które powinno być niższe od tego, które zaleca producent. Nie mniej istotne jest to, aby ustawić długość cięgien tylnego podnośnika. To pozwala bowiem prawidłowo wypoziomować pług. Warto zwrócić uwagę także na rozkład mas w traktorze.

Należy też pomyśleć o właściwym sposobie agregowania pługa z ciągnikiem. Mamy tu na myśli prawidłowe ustawienie łącznika górnego, dzięki czemu ewentualny, nierówny grunt nie będzie oddziaływał na pracę urządzenia. Trzeba też pamiętać o poprzecznym wypoziomowaniu pługa. To wszystko jest o tyle istotne, że dzięki odpowiedniemu jego ustawieniu można zminimalizować zużycie paliwa, a także elementów roboczych podczas orki oraz zwiększyć komfort pracy rolnika.

Jaki pług najlepiej sprawdzi się w orce zimowej?

Jakim pługiem najlepiej wykonywać jest orkę zimową? Zdecydowanie najlepiej w tej roli sprawdzi się pług bezzagonowy (obracalny). Dzięki niemu można skrócić czas wykonywania prac oraz ograniczyć jałowy przebieg, a także zminimalizować zużycie paliwa oraz ugniatanie uwroci. W przypadku pługu zagonowego wykonuje się zagony, w wyniku czego na polu powstają wypiętrzenia oraz bruzdy, powierzchnia nie jest zatem równa. W sytuacji, gdy na takim obszarze pojawi się ścieżka technologiczna, wpłynie to na siew nawozu czy nawet i oprysk.

Warto dodać, że jeżeli na polu istnieje sporo chwastów, warto wykonywać orkę pługiem z przedpłużkami – doprowadzają one do ścięcia wierzchniej warstwy skiby z obornikiem lub masą roślinną, po czym sytuują całość na dnie bruzdy.